Mikrobiota jelitowa to zestaw wszystkich bakterii zasiedlających nasze jelita, razem z wirusami, pierwotniakami, grzybami oraz jednokomórkowymi archeonami. Bakterie w naszym osobistym środowisku wewnętrznym są niezwykle istotne w procesie trawienia, produkując witaminy, enzymy, aminokwasy, czy odżywiając komórki nabłonka jelita grubego. Poza oddziaływaniem na trawienie i integralność wyściółki jelitowej, mikrobiota reguluje układ odpornościowy, nerwowy, a nawet endokrynny, jako osobny „organ” produkujący m.in. hormony.

W ten sposób bakterie są w stałym kontakcie z naszym mózgiem poprzez dwukierunkowe przesyłanie informacji biochemicznych na osi mikrobiom-jelito-mózg (MGBA, microbiome-gut-brain-axis), głównie za pomocą nerwu błędnego.

Co się dzieje gdy mikrobiota jelitowa ulega zaburzeniu, czyli dochodzi do rozwoju dysbiozy? Wówczas na skutek obniżenia poziomu odżywczych SCFA w świetle jelita oraz rozszczczelnienia komórek śluzówki wyściełającej jelito, może dojść do rozprzestrzenienia się bakterii chorobotwórczych i ich toksyn. Dysbioza prowadzi do ogólnoustrojowego zapalenia, a dalej do rozwoju chorób neurologicznych i psychiatrycznych, takich jak schizofrenia, depresja, choroba dwubiegunowa, czy demencja. 

Osoby ze spektrum autyzmu także reprezentują grupę pacjentów, u których często obserwuje się dysbiozę jelitową. Modelowe badania na sterylnych myszach, charakteryzujących się zaburzonym społecznie zachowaniem, pokazują, że odbudowa mikroflory jelitowej redukuje zachowania lękowe. Naukowcy wskazują na powiązania między składem mikrobioty jelitowej u osób z autyzmem a zaburzeniami nastroju, snu czy nieprawidłowymi wzorcami żywieniowymi. Zrozumienie wpływu dysbiozy jelitowej na funkcjonowanie osób w spektrum autyzmu może pomóc opracować skuteczne interwencje i poprawić jakość życia nie tylko osobom z ASD, ale również ich rodzicom i opiekunom.